top of page

​Op weg naar Hartgedragen Onderwijs

Hoe het was, is en zal kunnen worden. Onderwijs verleden, heden, toekomst, die Nu begint.

We roepen allemaal dat we wereldwijd in een crisis zitten. Maar is het, universeel gezien, niet gewoon een periode waarin we merken dat het oude niet meer werkt en we ook nog niet weten hoe dan wel? Dit zet alles in een breder perspectief.

Het is zeker een bijzondere tijd die we gekozen hebben om in te mogen, kunnen en blijkbaar ook willen leven. We willen graag de wereld in deze tijd ervaren en tevens met en door onze zielservaringen een bijdrage leveren aan deze kans tot transformatie.

HOE HET WAS

Een tijd die eigenlijk begonnen is in het midden van de15de eeuw. De middeleeuwen liepen ten einde, de industrialisatie kwam op. De boekdrukkunst zorgde ervoor dat meer mensen konden lezen en schrijven en vervolgens kennis vergaren. Het denken en materialisme vierden hoogtij (bewustzijnsziel). Het is een periode van wetenschappelijk onderzoek van aarde en kosmos. En het werd de tijd van ontdekkingen en uitvindingen van buskruit tot computer. Maar denkkracht kan ook doorslaan. Bovendien ontkent het materialisme wat niet zintuiglijk waar te nemen is.

HOE HET NU IS

Nu is de tijd aangebroken om wetenschap weer te verbinden met de geest, de bovenzintuiglijke wereld. Hart en hoofd moeten weer verbonden worden, weer samenkomen. De mannelijk energie (yang, het doelgerichte, doen, daadkracht, verzet en prestatie) met de vrouwelijk energie(yin, vrede, liefde, zachtheid, ontspanning, niks moet, verstillen en acceptatie). Meer te gaan leven vanuit ons hart, onvoorwaardelijke liefde, ons verlangen en de taak die wij op aarde hebben. Daarbij is het onderwijs van essentieel belang.

En dan is daar ineens Corona die ons overvalt en zetelt in het borstgebied (longen en hart)! Alle (schijn)zekerheden, waar we vaak vertrouwen uit haalden, vielen weg. Dat geeft een kans dat onze conditioneringen zichtbaar worden. Wie ben ik dan, zonder ego, zonder opgelegde regels. Wat wil ik nou eigenlijk echt zelf. Is dit om ons wakker te schudden, op te schonen en zo dan verder te groeien? Een wake-up, clean-up, grow-up call! We moeten meer binnenblijven, afstand nemen(= ook de ander zien staan), ruimte geven EN nemen. We lopen nu niet meer zo door elkaars aura heen. Het vraagt reflectie, naar binnen keren, stilte. Verantwoordelijkheid nemen voor jezelf en je medemens. We zijn minder gehaast, doen minder wat de buitenwereld verlangt en kunnen meer in contact komen met ons hart en onze verlangens. We kunnen even op adem komen en uitademen. Krijgen weer lucht.

Het wandelen in de natuur maakt ons weer bewust van de functie en het belang van de natuur. Wat zij ons doet en te geven heeft. Hoe gaan we om met kabouters en natuurwezens? Iets wat we als kind in ons dragen, maar in de loop der jaren verleren. Mooi om daar weer de verantwoordelijkheid voor te nemen en dankbaar voor te zijn. Zowel voor bewustzijn in jezelf alsook juist in het onderwijs. Daarnaast brengt stilte ons bij onszelf waardoor we situaties kunnen reflecteren en in een ander perspectief zetten.

Wat mij bijzonder trof was, dat er, op het moment dat iets duisters ons toeviel, juist de Zon zich dag in dag uit liet zien en ons verlichtte en verwarmde. Ons niet in de kou liet staan. Daarnaast versterkt de zOn ook onze immuniteit..

HOE HET WORDT

Het is vast geen toeval dat ik juist in deze periode een boek van Christina von Dreien in handen kreeg. Zij is een Zwitsers meisje, geboren met een sterk verruimd bewustzijn en veel paranormale gaven. Ze laat ons een heel nieuwe dimensie van het menselijk bestaan zien. Hierdoor 'ziet' en 'weet' ze dat het in het leven om onvoorwaardelijke Liefde gaat. Geen oordelen of meningen, die zeggen meer wat over de eigen zienswijze. Vooral ieder, vol compassie en mededogen, de ruimte geven om het eigen pad te lopen, hoe duister ook. Deze zielen hebben ook een eigen taak en bewustzijns-ontwikkeling. Verder geeft ze veel inzichten in de mensheid-ontwikkeling, onderwijs, tijdgeest van nu en de toekomst. Door de verhoging van de Universele frequentie trilt er van alles los in onze ziel en dat zorgt voor chaos. We zijn in een overgangsfase van de derde naar de vijfde dimensie. Liefdevolle acceptatie van alles wat er gebeurt naast zelfliefde zijn nu aan de orde. Vervolgens vertelt Christina over dingen waar ook Rudolf Steiner al op attendeerde. Hij legde de basis voor het Vrije School onderwijs, met als intentie kinderen meer ruimte te geven voor hun individuele ontwikkeling. In de maatschappij is het draagvlak echter wat beperkt. En inmiddels heeft het wezen van de Vrije School zich toch aangepast aan de maatschappij. Hierbij denk ik bv aan examens, citotoetsen en leerdoelen die er ingeslopen zijn.

Op dit moment is het vertrekpunt in het onderwijs nog de behoefte van de maatschappij, maar we zijn op het keerpunt dat de ontwikkeling van het kind het uitgangspunt moet zijn. Dan kan er ook een nieuwe toekomst ontwikkeld worden.

Christina is dan ook bezig met het ontwikkelen en aansturen van, zoals zij dat noemt, hartgedragen onderwijs. Uit de hele wereld sluiten zich steeds meer deskundigen aan. Ze gaan onderzoeken wat kinderen nodig hebben. Niet meer klassikaal, maar individueel leren vanuit eigen behoefte, uit eigen interesse, in eigen tempo, op eigen manier en op eigen tijd. Zo kan hun potentie wakker gemaakt worden en kunnen ze hun essentie leven.

De school heeft daarbij een enorme rol. Het wordt meer een ondersteunende rol vanuit het hart en verbinding dan kennisoverdracht. Immers, er is een verschil tussen iets 'weten' met je hoofd, of voelen en ervaren. Christina zegt vervolgens;" We maken geen fouten, nee, we doen ervaring op. Dat is het spel op aarde". Ieder is op eigen niveau het beste waar ie op dat moment goed in is. Niet iedereen hoeft alles te kunnen. Het gaat niet meer om prestatie en diploma's. Een diploma zegt iets over wat je allemaal hebt gedaan maar niet wie je bent en wat je allemaal kunt. Tussen leren en leven zit maar 1 letter verschil, maar met een hemelsbreed verschil in betekenis Samen vertellen ze waar het over gaat; 'leren leven', mens zijn.

Dit vraagt om een herinrichting van het hele schoolsyteem, waarbij het doel en resultaat niet de richting bepaalt maar de behoefte in het proces van het kind. Tevens zal de indeling van de school en lokalen aangepast kunnen worden. In Nederland zijn er wel allerlei verschillende initiatieven die een nieuw uitgangspunt nastreven. Zo is er de 'school zonder muren', speciaal gericht op autistisch gedrag. Er wordt veel met en in de natuur gedaan, zodat het kind de verbinding blijft houden. Dan is er het kindgericht onderwijs vanuit het CNV Connectief. Ook binnen de Vrije School loopt een initiatief dat helemaal werkt vanuit het gedachtegoed van Christina. Dan is er de Leidsche Hogeschool die ook duidelijk de behoefte van het kind als leidraad propageert.

Het binnenhalen van vakbekwame mensen, zoals technici, ambachtslieden, bakkers etc. brengt betrokkenheid en verbinding met het vak in de school. Juist zij kunnen vanuit hun passie en levenservaring de liefde van het vak van binnenuit overdragen Meer samen onbevangen en oordeelloos de wereld ontdekken en ervaren. Een ontbreken van lesbevoegdheid, zou ondervangen kunnen worden door een pedagogisch getuigschrift. De vraag is of dat nodig is. Deze mensen hebben weliswaar geen volledige leraren-achtergrond, maar de info komt vanuit het hart en is ervaringsgericht.

HET KIND NU

Dat kinderen minder snel last hebben van Corona heeft deels te maken met het feit dat kinderen nog ten diepste zijn verbonden met hun wezen, hun hart, hun verlangen, hun ZIJN. Dat versterkt de immuniteit.

Ouders kunnen ter voorbereiding op de geboorte aan zwangerschapsyoga deelnemen of informatie krijgen over aanschaf van materiëele dingen. En er is ook een traject voor a.s. ouders om hen op de komst van de baby en wat dat mogelijk teweeg brengt, voor te bereiden. Dit vanuit de gedachte echtscheidingen te beperken. Er bestaat echter nog geen enkele voorbereiding op het ouderschap, die ouders inzicht geeft in het begeleiden van het mensenkindje zelf. Terwijl de ouders toch diegenen zijn die in de allereerste levensfase, conceptie tot tandenwisseling, de basis leggen voor het verdere leven. En met die vorming komen de kinderen op school waar leidsters, juffies en meesters zich over hen gaan ontfermen. Christina oppert dat het dan goed zou zijn om door deze vorming heen te gaan 'zien' wat nu eigenlijk de essentie van het kind is. Welke patronen niet meer bij het kind passen of niet meer relevant zijn. Maar in mijn beleven zou het zeker ook aan te raden zijn dat er voor ouders meer informatie ter beschikking komt over de ziel, het wezen en begeleiding van deze allerjongsten

Het is inspirerend om te luisteren naar kinderen naar wat ze echt leuk vinden en waar hun behoeftes liggen. Zo is gebleken dat er een authentieke behoefte is om gehoord te worden. Onbevangen en gelijkwaardig luisteren naar wat ze te vertellen hebben. Vanuit onvoorwaardelijke liefde oordeelloos kijken en nieuwsgierig zijn; 'wie ben jij' en 'wat is je potentie'. Daarin mee gaan en er een spel van maken. Ageren ipv re-ageren. Het is fijn dat kinderen met plezier naar school gaan. Niet klassikaal allemaal de hele dag in de bank zitten en tegelijk hetzelfde moeten doen. De interesse gaat dan verloren en kinderen worden onrustig en gaan andere dingen doen. Het gaat niet meer om veralgemenisering, maar individualisering. Dit noemt Christina 'hartgedragen' leren.

Dat vraagt reflectie van ouders, begeleiders en docenten. Al het liefst vanaf de conceptie, Dat kan een grote bijdrage leveren aan de ontwikkeling van het pure kind. Laten we daar in het onderwijs gebruik van maken. Ouders zouden meer bij het onderwijs betrokken moeten zijn en samen werken. Dat vraagt natuurlijk ook kennis en inzicht. En dat zij zich open stellen voor de nieuwe ideeën en zo ook mee gaan ontwikkelen. Immers als ouders thuis op dezelfde oude manier blijven denken en handelen zijn de nieuwe scholen niet voldoende en komt het kind in een spagaat.

En juist bij de jongste generatie is dat extra van belang. De kinderen van deze tijd vragen door hun veranderende begaafdheden, inzichten, wijsheden en veranderende behoeftes andere dingen. Hun brein werkt anders. Eigenlijk kun je zeggen dat, hoe jonger het kind is, hoe meer de omgeving zich moet ontwikkelen zodat het kind zich kan ontwikkelen. Zo dan samen groeien.

Als je je kind-zijn kunt blijven leven, dan hoef je later geen aandacht meer te geven aan de vormen, normen, gedragingen, oordelen en verwachtingen die je niet passen. Dan kan je puur ZIJN en je taak volledig en voluit leven. Het is ook zinnig te letten op teksten die positiviteit uitstralen zoals bv. wanneer je zegt; "Je hebt het nog nooit gedaan", dat geeft het gevoel dat het weleens mis kan gaan of; "Je moet wel opletten want dit is de eerste keer!" Daar spreekt een verwachting uit. Of als een kind iets vraagt niet direkt met; 'nee dat kan niet', antwoorden. Een benadering vanuit een mogelijkheid zoals;' jazeker straks(na het eten) mag je dat doen", geeft openheid zonder weerstand. De kinderen komen uit een wereld waar NEE niet bestaat. En als je, als kind, te horen krijgt dat je iets niet mag, wat mag je dan wel in deze wereld waar zoveel kan. Hoe kies je dan. Dan is een suggestie wel fijn. Verder ontdekte ik dat er talloze boeken zijn met verhalen waarin bv. mama boos wordt als het kind lekker buiten gespeeld heeft en nat thuis komt!! Of teksten in liedjes zoals bv; "Schuitje varen, theetje drinken..... en kindjes mogen niet jokken", of over; 'Duimelot die in het water is gevallen en waar het kleine ding uiteindelijk alles tegen mama gaat zeggen. enz. enz. Hiermee begint al het inprenten van oordelen.

Niet alleen Christina signaleert, dat het steeds duidelijker wordt dat er meer onvrede komt in en over het onderwijs. De huidige kinderen vinden het niet meer fijn om naar school te gaan. Er komt veel buikpijn voor. Er wordt meer gespijbeld. Er is depressief gedrag. Kinderen zitten niet meer goed in hun vel. Zo vermelden Zwitserse kinderartsen dat 1/3 van de kinderen niet mee kan komen met de eisen van het huidige schoolsysteem en daarom ziek worden. Er wordt vaak gekeken naar wat de kinderen NIET kunnen, wat voor een negatief zelfbeeld zorgt. Zo komen oordelen als energie in het etherlijf en vormt onbewust. Immers kinderen hebben nog geen gedachtes over zichzelf. Ze leren over zichzelf te denken door wat ze voelen bij de ouders/begeleiders enz., wat er gezegd wordt en hoe ze behandeld worden. Verder worden kinderen overvraagd en krijgen allerlei psychosomatische klachten. De Zwitserse geneesheer-direkteur stelde voor;"Geef de kinderen weer een veilige plek en laat de kinderen op school weer kind zijn" .

Op dit moment worden de kinderen vaak nog benaderd en beoordeeld vanuit een norm. Ze krijgen een etiket zoals lastig, ADHD, autist. gedragsproblemen of dislexie. Etiketteren is oordelen en afscheiding en gebaseerd op goed en fout. Dit is ontstaan doordat we in de maatschappij een norm hebben aangenomen van hoe het hoort en hoe je je moet gedragen, wat verwacht wordt en waar je aan moet voldoen.

Deze kinderen vallen wat buiten de boot. Er wordt geprobeerd hen met medicatie, testen, hulp en extra ondersteuning op te vangen zodat ze passen in het huidige systeem Dit gebeurt met methodes die bedacht zijn vanuit het oude denken. Daar komen ze echter niet verder mee. Het heeft ons tot nu toe gediend en tot hier gebracht maar nu lossen we het daarmee niet meer op. De bijlessen en ondersteuning geven een negatief zelfbeeld en een gevoel niet te voldoen. Het ondermijnt het zelfvertrouwen en opbouwen van ik-kracht. Bovendien vraagt het energie waardoor het kind niet toekomt aan hetgeen het kan en wat er eigenlijk WEL naar boven moet komen. Daarnaast geeft dat die bijzondere kinderen een buitengesloten gevoel. Dat ze anders zijn en hard hun best moeten doen om mee te komen en hetzelfde te zijn als de anderen.

Hoe verbazingwekkend is het eigenlijk dat de kinderen op school leren om stil te zijn, hun mond moeten houden en luisteren, terwijl later assertiviteit, initiatief, meedenken en actie nodig is!!.

Er is niets mis met de kinderen, maar het systeem past niet meer bij hen. Het is een schoolsysteem dat in de 19de eeuw is ontwikkeld, met leerkrachten die de opleiding in de 20ste eeuw hebben gevolgd en met leerlingen die in de 21se eeuw geboren zijn. Toch zijn er kinderen die graag naar school gaan en voor hen is het oude systeem dan zeker ook nog goed te gebruiken. Het oude hoeft niet weg.

WAT NODIG IS

Eigenlijk zou het aan te bevelen zijn om, als aanstaande ouder, vanaf de conceptie een bewustzijn te ontwikkelen, door je te verdiepen in het begeleiden van de kinderen in hun allereerste levensfase. Wees nieuwsgierig naar wie dit kind is in plaats van te denken hoe ze moeten zijn/worden. Immers die eerste jaren zijn bepalend voor de rest van hun leven. Hier wordt het fundament gelegd.. Met deze vorming komen ze op school en dat vraagt van de docenten een inleven om kennis en inzicht te krijgen in de ware potentie van het kind. Er zou meer bewustzijn van en informatie over de jongste generatie gegeven moeten worden. Bij probleemgevallen is er informatie genoeg, maar waar vind je ondersteuning voor de zielsontwikkeling in de allereerste fase waardoor de puurheid van het kind niet ondersneeuwt. Er is een onderstroom van waar het kind vandaan komt, wat het meeneemt aan (on)vermogen vanuit erfelijkheid en vorige incarnaties. Wat zijn de constitutie, temperament en karakter: Wie ben ik. De bovenstroom is meer, waar je geboren bent, wie je ontmoet, wat je tegenkomt in mens, dier en plant; Wat overkomt mij en hoe ga ik daarmee om. Ook ouders meenemen in het beleid op school en samen bewust kijken naar en opvangen van de kinderen. Ook inzicht geven over het hoe en waarom de dingen op school gedaan worden is van belang. Anders leeft kind in een spagaat tussen school en thuis .

Deze ontwikkeling vraagt zelfreflectie en bewustzijn, ook in de omgang met jezelf als begeleider. Mooi is het kinderen om te leren gaan en bewust te maken van hun gedrag en hun oordelen, en vooral te praten over gevoelens. Zo krijgt het begrip voor zichzelf en voor de ander (yin). Daarbij zijn vakken als meditatie, yoga, muziek (instrument spelen), moestuin, kunstzinnige vakken, bewegen/sporten en in de natuur zijn van ondersteunend belang. Vooral het respect dat het kind in eerste instantie met zichzelf, de omgeving en de natuur heeft, wakker houden. Door veel kennis en het veelvuldig gebruik van een beeldscherm trekt het kind naar het hoofd en raakt zo de verbinding met zichzelf en de echte wereld kwijt. Het beeldscherm heeft nog geen plaats nodig. Eerst verbinding maken met jezelf. Het turen naar en het blauwe licht van het beeldscherm heeft tevens grote negatieve gevolgen voor de natuurlijke ontwikkeling van de ogen. Het leven leer je door te doen, te leven en te ervaren met heel je hart.

Christina beschrijft in haar boeken meer over een "school voor hartgedragen leren". Het is de school voor de toekomst', die voldoet aan de behoefte van de kinderen van de nieuwe tijd, Dit legt dan het fundament voor een positieve wereld. Vanuit Liefde en Respect voor jezelf, je medemens, Moeder Aarde en al wat leeft. Dat zorgt voor een ware transformatie naar de toekomst en de Nieuwe Wereld.

Carla van Dord-Zeegers.

Ouder/Kind-WelZIJNscoach

Specialisatie conceptie tot tandenwisseling.

Lerares.

bottom of page